Konie pełnej krwi angielskiej (Folbluty) uznawane są za jedną z najstarszych i najbardziej znanych ras koni gorącokrwistych, u których najbardziej pożądaną cechą była i jest szybkość.
Pochodzenie, historia rasy
W pierwszej połowie XVIII wieku spośród najszybszych klaczy Wielkiej Brytanii wybrano pięćset, do których sprowadzono trzy (według niektórych źródeł cztery) ogiery orientalne – Godolphin Barb, Darley Arabian oraz Byerley Tark. W ten sposób rozpoczęto całkowicie zaplanowane działania skoncentrowane na jednym celu - wygrywaniu wyścigów.
Wspomniane ogiery i klacze stworzyły trzon rasy i zapoczątkowały wybitne linie wyścigowe, których potomstwo do dnia dzisiejszego wygrywa największe wyścigi konne.
Bardzo surowe kryteria oceny wyścigowej i hodowlanej sprawiają, że wyłącznie osobniki z najlepszymi rezultatami wybierane są do dalszej hodowli, dążąc do ciągłego ulepszania rasy.
Rozmnażane bez wpływu obcej krwi folbluty rejestrowane są pod unikatowym imieniem, co umożliwia zbadanie genealogii danego osobnika nawet na kilkaset lat wstecz.
XX w ten sposób w rodowodzie oznaczana jest rasa pełnej krwi angielskiej, które obecnie najczęściej hodowane są w Wielkiej Brytanii, Irlandii, Francji, Stanach Zjednoczonych oraz Japonii.
Wygląd i charakter
Z biegiem czasu wytyczne dotyczące wyglądu zewnętrznego koni angielskich uległy unormowaniu.
Cechami charakteryzującymi folbluty są niewielki wzrost (158-170 cm w kłębie) oraz lekka, delikatna i niezwykle proporcjonalna budowa ciała umożliwiająca jak najszybszy ruch, długie i suche kończyny, skośne łopatki, długa szyja i mała głowa o prostym profilu, mocny grzbietn oraz nisko osadzony ogon.
Cienka, delikatna skóra pokryta jest subtelną sierścią o karym, kasztanowym, gniadym, ciemnokasztanowatym, skarogniadym lub siwym umaszczeniu. Konie pełnej krwi angielskiej nigdy nie są srokate i tarantowe.
Wyróżnia się trzy podstawowe typy konia angielskiego:
- Sprinter - wysoki z długim ciałem i bardzo szybki.
- Stayer - mniejszy, o krótszym ciele i większej wytrzymałości.
- Middle Distance - nachylone ramiona i krótszy grzbiet. Dobrze nadaje się do biegów przełajowych.
Poza oczywistą szybkością i niezwykłą wytrzymałością, która wymagana jest od rasy stworzonej do osiągania sukcesów na wyścigach, folbluty charakteryzuje określony typ temperamentu.
Konie pełnej krwi angielskiej zaliczane są to ras gorącokrwistych - są więc pobudliwe i bardzo wrażliwe na bodźce zewnętrzne, na które niezwykle szybko reagują.
Mają wręcz wkodowane pragnienie szybkiego galopu , które realizują pod wpływem nawet najmniejszego impulsu.
Ta pobudliwość w połączeniu z bojaźliwością sprawiają, że rasa ta polecana jest wyłącznie doświadczonym jeźdźcom, którzy potrafią zapewnić tym wyjątkowym wierzchowcom odpowiednie traktowanie.
Folbluty wykazują ponadto niezwykłą wrażliwość, inteligencję oraz pamięć zarówno dobrych jak i złych sytuacji.
Użytkowanie
Przyjmuje się, że tylko 50% wszystkich koni wyścigowych kiedykolwiek wygrywa wyścig. Kariera konia wyścigowego często kończy się przed ukończeniem przez niego 5 lat, dlatego wiele koni pełnej krwi angielskiej z powodzeniem przechodzi do innych dyscyplin.
Ciekawostki o koniach pełnej krwi angielskiej:
- Posiadają tatuaż - Każdy Thoroughbred, który rozpoczyna karierę wyścigową ma wytatuowaną na wewnętrznej stronie górnej wargi literę (oznaczającą rok jego urodzenia) oraz cztery lub pięć cyfr. Poza tym, że tatuaż ułatwia identyfikację danego osobnika to ma także na celu zapobieganie kradzieżom.
- Mają większe serca - Nie tylko uznawane są za wyjątkowo oddane człowiekowi i skłonne do poświęceń, ale często mają fizycznie większe serca i płuca niż przedstawiciele innych ras. Umożliwia to bardziej efektywną pracę przy dużych prędkościach. Słynny koń wyścigowy Secretariat miał serce, które ważyło ok 10 kg.
- Podatność na kulawiznę i krwotok płucny - W wyniku dość wysokiego wskaźniku chowu wsobnego oraz hodowli skoncentrowanej na uzyskanie szybkości a nie zdrowia, u Folblutów istnieje większe ryzyko wystąpienia problemów zdrowotnych. Jednym ze schorzeń często występujących u przedstawicieli tej rasy jest kulawizna i bolesność kopyt spowodowana proporcjonalnie małymi stopami w porównaniu do reszty ciała. Kolejnym wystąpienie krwotoku płucnego w wyniku nadmiernego wysiłku fizycznego.
- Jedna z najdroższych ras - Konie pełnej krwi angielskiej, które biorą aktywny udział w wyścigach mogą wygrać na torze spore pieniądze, a tym samym ich wartość na aukcjach wzrasta. Do najdroższych przedstawicieli rasy zalicza się:
- Fugaichi Pegasus, 70 milionów dolarów w 2000 r.
- Shareef Dancer, 40 mln dolarów w 1983 r.
- Snaafi Dancer, 10,2 miliona dolarów w 1983 roku (lub 26,2 miliona dolarów obecnie)
- The Green Monkey, 16 milionów dolarów w 2006 r.
- Meydan City, 11,7 miliona dolarów w 2006 roku (lub 14,8 miliona dolarów obecnie)
- Jalil, 9,7 mln $ w 2004 r. (lub 12,7 mln dolarów obecnie)
- Wysoki wskaźnik urazów i wypadków - Prawie 10% wszystkich wyścigowych koni pełnej krwi angielskiej ma różne problemy ortopedyczne. Według statystyk na każde 1000 startów w wyścigach, 1-3 koni ulega złamaniom prowadzącym do zakończenia kariery. Wiele koni wyścigowych doznało na torze katastrofalnych w skutkach urazów, które w konsekwencji doprowadziły do przedwczesnej śmierci.
- Rekord świata w skoku wzwyż - W 1949 roku Huaso pokonując przeszkodę o wysokości 2,1 stopy (około 2,5 metra) ustanowił (obowiązujący do tej pory) rekord świata w skoku wzwyż. Huaso przez dwa lata trenowany był przez kapitana chilijskiej armii, a po ustanowieniu rekordu w wieku szesnastu lat został przeniesiony na emeryturę.
- Wspólna data urodzin - Każdego 1 stycznia (lub 1 sierpnia w Australii) wszystkie zarejestrowane konie pełnej krwi angielskiej obchodzą kolejne urodziny i zyskują rok życia, co ma na celu zapewnienie standaryzacji dla przemysłu wyścigowego.
