Bośniacki koń górski jest jedyną rodzimą rasą Bośni i Hercegowiny, gdzie stanowi około 70% populacji wszystkich koni.
Poza tymi terenami występuje w Słowenii, Czarnogórze, częściach Serbii, Macedonii i Chorwacji (Dalmacja, Kordun, Lika). W ostatnim czasie hodowla selektywna prowadzona jest także w Austrii, Niemczech, Holandii i Szwajcarii.
Zgodnie z międzynarodową klasyfikacją bośniacki koń górski należy do kategorii kucyków. Jednak w rejestrach ras, artykułach naukowych oraz w większości książek pojawia się nazwa bośniacki koń górski.
Pochodzenie, historia rasy
Bośniacki koń górski to starożytna rasa, która powstała prawdopodobnie w wyniku skrzyżowania dzikiego konia z mongolskich stepów z tarpanami.
Na początku XX wieku bośniacki koń górski został poddany surowym regulacjom i selektywnej hodowli. W Goražde w Bośni i Hercegowinie powstał ośrodek, w którym kontrolowane przez rząd ogiery poddawane były testom wydajności, aby do hodowli dopuszczać tylko najlepszych i najsilniejszych reproduktorów. W celu ulepszenia rasy wykorzystywano ogiery czystej krwi arabskiej.
W tym czasie powstały trzy linie ogierów: Agan, Barut i Miško, jak również dziewięć linii klaczy, które stanowiły własności prywatną stadniny w Borike.
Wojna bośniacka w latach 1992-1995 doprowadziła do tego, że populacja koni, podobnie jak innych zwierząt hodowlanych znacznie zmalała. W Federacji Bośni i Hercegowiny całkowita liczba koni spadła z 46 628 w 1990 r. do 16 080 w 1995 r., a do 2002 r. zmniejszyła się do 7 014.
Ogółem w latach 1990-2002 liczba ta spadła o 68%. Populacja ras w Serbii również uległa zmniejszeniu, choć nie tak gwałtownemu jak w Bośni I Hercegowinie.
Wygląd i charakter
Bośniackie konie górskie osiągają niewielki wzrost ( ok.128-148 cm) i średnią masę ciała około 250-300 kg.
Mają niezbyt dużą głowę o prostym profilu i krótką, muskularną szyję. Kłąb jest słabo zarysowany, łopatki skośne, klatka piersiowa głęboka i szeroka.
Kończyny są krótkie, ale mocne z wyraźnie zarysowanymi ścięgnami. Kopyta są solidne, bardzo twarde, przystosowane do górskiego terenu.
Najczęściej spotykanym umaszczeniem jest ciemnogniade, kasztanowate, kare i siwe. Rzadko kiedy na kończynach lub głowei występują odmiany.
Bośniackie konie górskie charakteryzuje potulne, łagodne usposobienie. Są przyjaźnie nastawione do człowieka, chętnie z nim współpracują i szybko się uczą. Są pełne energii, a jednocześnie bardzo posłuszne.
Użytkowanie
Bośniackie konie górskie wykorzystywane są do rekreacyjnej jazdy konnej, turystyki konnej i rajdów długodystansowych.
Poza tym używane są do lekkich prac pociągowych i na roli, jak również jako zwierzęta juczne na trudnych terenach górskich, na których niemożliwe lub utrudnione jest wykorzystywanie maszyn. W niektórych regionach przedstawiciele tej rasy wciąż są jedynym dostępnym środkiem transportu.
Mimo niewielkiego wzrostu bośniackie konie wykazują bardzo dużą siłę. Mogą unieść 100 - 120 kg. Są wytrzymałe i szybko przystosowują się do trudnych warunków klimatycznych, jak również skromnej diety i warunków życia.
