Większość hodowców koni pociągowych kładzie nacisk na uzyskanie osobników jak największych i najsilniejszych. Natomiast w przypadku hodowli koni bretońskich priorytetem jest zachowanie czystości rasy, jak również zwiększenie wytrzymałości, wydajności oraz siły pomimo mniejszych rozmiarów w porównaniu z innymi rasami zimnokrwistymi.
Pochodzenie, historia rasy
Konie były obecne w bretońskich górach na terenach Francji już tysiące lat temu, ale ich pojawienie się po raz pierwszy, wciąż nie jest tak do końca wyjaśnione.
Jedna z teorii głosi, że ich przybycie do Europy miało miejsce ponad 4 000 lat temu w czasie migracji Ariów z Azji.
Według innej są potomkami koni stepowych, które celtyccy wojownicy wyhodowali przed podbiciem Wielkiej Brytanii.
W czasach wypraw krzyżowych, dowódcy wojskowi cenili przodków koni bretońskich za wygodny chód oraz dużą wytrwałość i siłę, pomimo ich niewielkiego wzrostu. W tym czasie przedstawiciele rasy krzyżowani byli z końmi orientalnymi i innymi rasami sprowadzonymi do Europy.
W wyniku tego łączenia powstały dwa typy konia: ciężki Sommier używany głównie do pracy w gospodarstwach rolnych oraz Roussin, który bardzo dobrze sprawdzał się podczas długich podróży i działań wojennych.
Od średniowiecza aż do początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku konie z Bretanii krzyżowano z różnymi rasami, np. Percheron lub ardeńską. W XIX łączenie z przedstawicielami rasy Norfolk Trotter doprowadziło do powstania lżejszego typu Postier.
Obecnie wyróżnia się trzy typy koni bretońskich:
- Corlay Breton: uznawany jest za typ najbardziej podobny do starożytnego Bretończyka. Powstał w wyniku krzyżówki z końmi czystej krwi arabskiej. Wykorzystywany był głównie do lekkich prac, które wymagały szybkości, jak również pod siodło lub podczas wyścigów. Populacja koni tego typu jest już bardzo mała, a ich liczba wciąż się zmniejsza.
- Postier Breton: dawniej konie tego typu wykorzystywane były przez Francuską Artylerię Konną do ciągnięcia powozów pocztowych. Określa się je jako lżejszą wersję angielskiej rasy Suffolk Punch. Typ ten powstał w XIX wieku, jako wynik krzyżowania się z Norfolk Trotter i Hackney. Hodowla Postier znajduje się w przede wszystkim na obszarze środkowej Bretanii. Używane są tam głównie do lekkich prac w gospodarstwie.
- Heavy Draft Breton: konie pociągowe, które powstały na skutek krzyżówki z końmi ardeńskimi i Percheron. Typ ten charakteryzuje się wyjątkową siłą w stosunku do swojej wielkości oraz krótkimi, ale mocno umięśnionymi nogami. Obecnie hodowane są głównie w Merléacu położonym w północnej części wybrzeża Bretanii.
Współczesna hodowla koni bretońskich kontrolowana jest przez organizację Syndicat des Éleveurs de Cheval Breton.
Od 1951 roku księga stadna zamknięta jest na konie, które nie urodziły się w obecnym regionie Bretanii albo terenów, które niegdyś do niego należały a obecnie stanowią departament Loire-Atlantique.
Wszystkie źrebięta, które są pomyślnie zarejestrowane oznaczane są po lewej stronie szyi "krzyżem w kształcie litery V".
Glównym ośrodekiem hodowli koni bretońskich są stadniny w Lamballe, Hennebont i La Roche-sur-Yon.
Pomimo występowania ograniczeń rejestracyjnych hodowla rozprzestrzeniła się nie tylko na terytorium Francji ale i na całym świecie.
Wygląd i charakter
Rasa bretońska to masywne, mocno umięśnione konie, które w zależności od typu do którego należą mogą osiągać od 155 do 163 centymetrów.
Mają proporcjonalną głowę o prostym profilu oraz mocną, krótką szyję dobrze osadzoną w muskularnym kłębie.
Długie łopatki są nachylone, klatka piersiowa szeroka i umięśniona, plecy krótkie i szerokie, a zad rozłupany (widoczne wgłębienie na linii kręgosłupa).
Kończyny są krótkie, ale mocne z szerokimi stawami i dobrze uformowanymi, twardymi kopytami.
Najpopularniejszym umaszczeniem jest kasztanowate z lnianą grzywą i ogonem. Występuje również maść gniada, dereszowata albo siwa.
Użytkowanie
Ze względu na różne podtypy rasy konie bretońskie mogą być wykorzystywane w różnorodny sposób.
Mniejsze typy używane są głównie do jazdy rekreacyjnej oraz do krótkotrwałych, lekkich prac pociągowych. Natomiast większe typy do cięższych prac pociągowych i rolniczych.
Hodowane są również dla produkcji mięsa, które stanowi element diety we Francji, a także w Belgii, Niemczech i Szwajcarii.
Powszechnym zastosowaniem koni bretońskich jest ich krzyżowanie, a tym samym ulepszanie innych ras.
Przez pewien czas istniała tendencja do zwiększania wielkości ras koni pociągowych w celu uzyskania większej mocy i objętości poprzez krzyżowanie, np z rasą Percheron lub ardeńską. Kiedy jednak udowodniono, że krzyżowanie zmniejszyło unikalne cechy koni bretońskich, w latach 30 podjęto starania o zachowanie czystości rasy.
Od tego czasu kupujący z całego świata przyjeżdżają do Francji, aby nabyć konie bretońskie, które następnie wykorzystują do ulepszania rodzimych ras pociągowych.
Rasa bretońska miała ogromny, wpływ między innymi na rozwój konia kanadyjskiego, szwajcarskiego Freibergera oraz niemieckiego konia szlezwickiego.
