Pochodzenie
Konie Przewalskiego, nazwane tak na cześć rosyjskiego geografa, podróżnika i odkrywcy Nikolaja Przewalskiego, uznawane są za jedyny dziko żyjący gatunek koni, który przetrwał do obecnych czasów. Dawniej licznie zamieszkiwały stepy i półpustynie Azji Środkowej i Wschodniej, szczególnie Mongolii.
Niestety rozprzestrzenianie się koczowniczych ludów pasterskich, zajmowanie przez nich ziem pod pastwiska dla stad, a przede wszystkim polowania doprowadziły do tego, że konie te były coraz bardziej wypierane ze swych terenów a ich populacja szybko malała.
W celu ochrony gatunku i zapobiegnięcia całkowitemu wymarciu na początku XX wieku wiele z ocalałych, wolnożyjących koni Przewalskiego zostało odłowione i umieszczone w ogrodach zoologicznych.
Obecnie podjęto próby reintrodukowania dzikich populacji do ich naturalnego środowiska, Można je spotkać w mongolskich parkach narodowych i rezerwatach.
Poza Mongolią, również w Chinach, na Ukrainie i w Kalifornii stworzono rezerwaty mające na celu ochronę koni Przewalskiego i umożliwienie im życia na wolności.
Według mieszkańców Mongolii konie Przewalskiego są świętymi zwierzętami niosącymi przesłanie od bogów a ich skrzywdzenie lub zabicie jest uznawane za tabu.
Wygląd i charakter
Konie Przewalskiego charakteryzuje krępa budowa ciała, duża głowa i niewielki wzrost (około 125-140 cm). Pomimo niższego wzrostu są bardziej umięśnione od swoich udomowionych krewnych. Zad i nogi są nieco krótsze.
Na kończynach mniej więcej do wysokości kolan występują delikatne pasy, a wzdłuż kręgosłupa przebiega czarna pręga, co jest charakterystyczną cechą dla pierwotnych koni.
Konie Przewalskiego występują wyłącznie w maści bułanej. Sierść ma odcień jasnobrązowy z dodatkiem żółci, za to pęciny, grzywa i ogon są czarne.
W okresie zimowym sierść staje się jaśniejsza, dłuższa i grubsza. W okresie wiosenno - letnim jest krótsza, na grzbiecie i bokach przyjmuje rdzawy odcień, a na brzuchu żółtobiały.
Grzywa jest krótka, sztywna i stercząca, natomiast grzywka nie występuje wcale.
Konie Przewalskiego nigdy nie były oswojone i użytkowane przez człowieka. Posiadają cechy i zachowania charakterystyczne dla dzikich koni.
Żyją w stadach rodzinnych, składających się dominującej klaczy wykazującej cechy przywódcze, dorosłego ogiera i kilku innych klaczy oraz ich potomstwa. Młode należą do stada do momentu ukończenia 2-3, po czym klacze są odpędzane, a ogiery nie związane z żadną samicą odłączają się, tworząc własne grupy kawalerskie.
Niewielkie, rodzinne stada łączą się z innymi tworząc jedno większe stado i wspólnie podróżują. Przez cały czas między osobnikami w stadzie występuje ciągły kontakt wzrokowy i pełna komunikacja - sygnały wzrokowe, dotykowe, zapachowe oraz dzwiękowe.
Przewodnikiem stada jest zawsze samica alfa, zazwyczaj najstarsza klacz, która dba o bezpieczeństwo stada, dobrze zna teren, wyznacza trasy, wie które miejsca obfitują w pożywienie i wybiera najlepsze z nich na popas. Ona również ma pierwszeństwo podczas wodopoju.
Zadaniem ogierów w stadzie dzikich koni jest pilnowanie bezpieczeństwa, odpieranie drapieżników oraz samotnych ogierów. W czasie podróży zajmują miejsca na obrzeżach i tyłach stada, obserwują otoczenie, wypatrują potencjalnego zagrożenia, jak również dbają o to, aby stado zbytnio się nie rozproszyło.
